Γιώργος Βαφόπουλος
(1903-1996)
ενδεικτική εργογραφία
-1903:
Γευγελή: γέννηση Γιώργος Βαφόπουλος, (1903-1996), Έλληνας ποιητής.
1928:
Γιώργος Βαφόπουλος, «Το βιολί της Αννίκας», (διήγημα) (δημοσίευση)
<
Το διήγημα του Γιώργου Θ. Βαφόπουλου «Το βιολί της Αννίκας» δημοσιεύθηκε στο
περ. «Νέα Εστία», Αθήναι, Έτος Β΄, τεύχος 22-46, 15 Νοεμβρίου 1928, σ.
1019-1021.
Υπογράφει ως: Γ.Θ. Βαφόπουλος. >
1931:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Τα Ρόδα της Μυρτάλης. (Ποιήματα)», Θεσσαλονίκη, (σ.
94), [δρχ. 25], (1η ποιητική
συλλογή)
<
- i.) Η ποιητική συλλογή
του Γιώργου Βαφόπουλου «Τα Ρόδα της
Μυρτάλης» σύμφωνα με τον Ξ.Α. Κοκόλη θεωρείται ως «το πρώτο βιβλίο όλης της
σαλονικιώτικης ποιητικής παραγωγής» (-πηγή: Ξ.Α. Κοκόλης, 1979, σ.15).
/ - ii.) σημείωση: ο ποιητής Γιώργος
Βαφόπουλος υπογράφει ως: Γ.Θ. Βαφόπουλος (Γιώργος Θώμος Βαφόπουλος).
/ - iii.) Σε τηλεοπτική εκπομπή-αφιέρωμα
(ατυχώς χ.χ.) από την ΕΡΤ στη Βόρειο Ελλάδα για τον Γ.Βαφόπουλο ο ίδιος ο
ποιητής αποκάλυψε:
«Η συγκεκριμένη ποιητική συλλογή έχει δύο
σύμβολα έρωτα: α) «Μυρτάλη»: από το όνομα αρχαίας εταίρας, ο αγοραίος έρωτας,
β) «Λυδία»: ο άνευ οικονομικής διαμεσολάβησης έρωτας. Σύμφωνα με τον ποιητή ο
έρωτας αποτελείται και από τα δύο σύμβολα/καταστάσεις έρωτα.
Εναρκτήριο ποίημα της συγκεκριμένης συλλογής
το «Ερωτική Ολονυχτία», στο οποίο ο
ποιητής καλεί την «Μυρτάλη»
Στην ίδια εκπομπή επίσης, στην οποία μεταξύ
άλλων μίλησε και ο Γιάννης Ρίτσος και απήγγειλε ποιήματα του Γ.Θ. Βαφόπουλου, ο
Γιώργος Βαφόπουλος αποκάλυψε πως όταν είχε επισκεφθεί ο Κωστής Παλαμάς την
Θεσσαλονίκη (το 1927;), ο Κωστής Παλαμάς τον κατακύρωσε και τον καθιέρωσε στο
αναγνωστικό κοινό της Θεσσαλονίκης και μάλιστα του πρότεινε να επικοινωνήσει με
το περ. Νέα Εστία και τον Γρηγόριο Ξενόπουλο.
Η πρώτη εμφάνιση του ποιητή στο περ. «Νέα
Εστία», Μάρτιος 1928.
/ iv.) -
Επιλεγέντα αποσπάσματα από κριτική του Πέτρου Σπανδωνίδη:
{ Ο Βαφόπουλος, ένας νέος, μόλις 26 χρονών.
Εξέδωκε μιά ποιητική συλλογή με τον τίτλο «Τα ρόδα της Μυρτάλης», την πρώτη για
την οποίαν η Μακεδονία μπορεί να μή ντρέπεται.
«Τα Ρόδα της Μυρτάλης» είναι μιά τραγική
προσπάθεια απελευθερώσεως από το πάθος, το ερωτικό πάθος.
Ναί, πάθος. Γιατί ο Έρωτας του Βαφόπουλου δεν είνε
ούτε το εκστασιακό αίσθημα των ρομαντικών ούτε έχει το ρεαλιστικό χαρακτήρα των
αρχαίων, για τους οποίους «εννυχεύει εν μαλακαίς
παρειαίς νεάνιδος». Για το Βαφόπουλο έχει, κάτι απ τη σκληρότητα της Ανάγκης ή
απ το αδυσώπητο της Μοίρας. Είναι πάθος,
μουγκό θεριό, που έχει δόντια και δαγκάνει
χωρίς να μπορή να διακρίνη πού, γιατ’ είναι τυφλό.
… Άλλη εντύπωση από τα ίδια ποιήματα.
Υπάρχει μιά μοιραία
αρρώστεια, που φέρνει πολύ κοντά στους ανθρώπους την
ιδέα του θανάτου. Και δεν υπάρχει χειρότερο
είδος θανάτου από την παρουσία της πελιδνής
αυτής ιδέας, ιδέας που σε κάθε στιγμή ψυχικής προετοιμασίας σου για τη ζωή—και
στην ώρα την πιο κρίσιμη της προετοιμασίας αυτής—επεμβαίνει, αναπηδάει άξαφνα
μπροστά σου σα φάντασμα—σκελετός του μέλλοντος εαυτοϋ σου και κόβει και
παγώνει σου κάθε πρόθεση για χαρά και για απόλαυση της ζωής.
Είναι φοβερή αλήθεια η ανοιχτίρμονη αίσθηση,
ότι κάθε βήμα,
που κάνεις στή ζωή σου είν’ ένα ακόμη γλύστρημα προς
την ανυπαρξία! Είναι τραγικό να μοιάζη σου η
ζωή με φύλλο, που πέφτει απο τη δρύ και «χλωμό
γλυστράει στην πέτρα κάτου». Το αίσθημα μιας διαρκούς πτώσεως, ιδού ό,τι είναι αντίθετο προς το αίσθημα της ζωής
που σημαίνει κατάκτηση, απαλλαγή, απελευθέρωση, ανύψωση.
Ο Έρωτας κι ο Θάνατος περασμένοι απ την ψυχή
του Βαφόπουλου πήραν έτσι προσωπική, ατομική σφραγίδα. Δεν είναι εκφράσεις καθολικές της ζωής του ανθρώπου: ο Έρωτάς του είναι
φοβερός, ο θάνατός του δεν κόβει απότομα τη ζωή του ανθρώπου, αλλά τη λιγοστεύει
από λίγο λίγο. Έτσι ο Βαφόπουλος εκφράζει τον ιδιότυπο ατομικό του κόσμο.
Παρέχει στην ύλη του έργου του εκείνο που λέμε ιδιομορφία.
Π.
ΣΠΑΝΔ }
/ - πηγή: περ. «Μακεδονικές Ημέρες», τεύχος 1, Μάρτιος
1932, στήλη: Σημειώματα, κριτικό σημείωμα: Γ.Θ. Βαφόπολου, «Τα ρόδα της Μαρτάλης»
(Ποιήματα), συντάκτης: Πέτρος Σπανδωνίδης, σ. 39-40. >
-1932:
Θεσσαλονίκη: ιδρύεται το περ. «Μακεδονικές ημέρες»
Το περιοδικό «Μακεδονικές Ημέρες»:
1932-1939.
Πρώτο
τεύχος: Έτος Α, τεύχος 1, Μάρτιος 1932.
<
α) Στο περ. «Μακεδονικές ημέρες» θα εμφανιστεί η λεγόμενη «Σχολή της Θεσσαλονίκης» με τους πεζογράφους:
/ - Στέλιο
Ξεφλούδα,
/ - Αλκιβιάδη
Γιαννόπουλο,
/- Γιώργο Δέλιο,
/ - Νίκο
Γαβριήλ Πεντζίκη, (: εσωτερικός μονόλογος).
β)
Οι διευθυντές έκδοσης κατά σειράν του περιοδικού «Μακεδονικές Ημέρες»:
/ - Πέτρος
Σπανδωνίδης,
/ - Γιώργος
Θέμελης,
/ - Στέλιος
Ξεφλούδας,
/ - Γιώργος
Δέλιος,
/ - Γιώργος
Βαφόπουλος. >
1934:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Εσθήρ» (έμμετρη βιβλική Τραγωδία), Θεσσαλονίκη, (σ. 86),
(θεατρικό) (έκδοση)
1936:
Γιώργος Βαφόπουλος, «Το έπαθλο», (ποίημα) (δημοσίευση)
<
Το ποίημα του Γιώργου Βαφόπουλου «Το έπαθλο» δημοσιεύθηκε στο περ. «Μορφές»,
Θεσσαλονίκη, Χρόνος Α’, τεύχος 7-8, Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1936, (σ. 169). >
1936:
+ Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, «’Εργα», [επιμ. Γ.Θ. Βαφόπουλος, πρόλογος:
Γρ. Ξενόπουλος], (συγκεντρωτική έκδοση)
<
σημείωση: Πρόκεται για μεταθανάτια συγκεντρωτική έκδοση ποιημάτων, πεζών και
θεατρικών της Ανθούλας Σταθοπούλου-Βαφοπούλου.
Την έκδοση επιμελήθηκε ο σύζυγός της,
ποιητής, Γ.Θ. Βαφόπουλος. >
1938:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Προσφορά», (2η ποιητική συλλογή)
<
Η δεύτερη κατά σειράν έκδοσης ποιητική συλλογή του Γιώργου Βαφόπουλο είναι
αφιερωμένη στην τεθνεώσα πρώτη σύζυγό του Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου
(1908-1935). Σημειωτέον ο γάμος τους είχε γίνει το 1932. >
-1939:
Θεσσαλονίκη: έναρξη λειτουργίας Δημόσιας Βιβλιοθήκης Θεσσαλονίκης
Πρώτος οργανωτής-δντής: Γεώργιος Βαφόπουλος
1948:
Γ,Θ, Βαφόπουλος, « Η Προσφορά και τα Αναστάσιμα», τυπογραφείον Ν. Νικολαϊδης,
Θεσσαλονίκη, (σ. 77), (3η ποιητική συλλογή)
1951:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Το δάπεδο και άλλα ποιήματα», Θεσσαλονίκη, (4η
ποιητική συλλογή)
1959:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Η Μεγάλη νύχτα και το παράθυρο», Δίφρος, Αθήνα, (σ. 59), (5η
ποιητική συλλογή)
1966:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Επιθανάτια και Σάτιρες», Εστία, Αθήνα, (σ. 43), (6η
ποιητική συλλογή)
< Για την ποιητική συλλογή του «Επιθανάτια
και Σάτιρες» ο ποιητής Γιώργος Βαφόπουλος τιμήθηκε στα 1967 με Α’ Κρατικό
Βραβείο Ποιήσεως. >
1967 - Κρατικά βραβεία
Λογοτεχνίας:
Α΄
Βραβείο ποίησης: Γεώργιος Βαφόπουλος, «Επιθανάτια και Σάτιρες».
Β΄
Βραβείο ποίησης: Άθως Δημουλάς, «Άλλοτε και αλλού».
Α΄
Βραβείο μυθιστορήματος: Παντελής Πρεβελάκης, «Ο άρτος των
αγγέλων».
Β΄
Βραβείο διηγήματος: Μένης Κουμανταρέας, «Το αρμένισμα».
Α΄
Βραβείο δοκιμίου: Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος, «Ο σύγχρονος
άνθρωπος».
Β΄ Βραβείο δοκιμίου: Κώστας Ε. Τσιρόπουλος, «Αυτοψία της εποχής».
1970:
Γ.Θ. Βαφόπουλος [Γιώργος Βαφόπουλος], «Τα Ποιητικά» (Άπαντα), Εστία, Αθήνα, (σ.
371), (συγκεντρωτική έκδοση)
-1970:
Γιώργος Βαφόπουλος, «Σελίδες Αυτοβιογραφίας. Τόμος Α’: Το Πάθος», (σ. 450),
(Αυτοβιογραφία)
-1971:
Γιώργος Βαφόπουλος, «Σελίδες Αυτοβιογραφίας. Τόμος Β’: Η Ανάσταση», Εστία,
Αθήνα, (σ. 357), (Αυτοβιογραφία)
-1973:
Γ.Θ. Βαφόπουλος [Γιώργος Βαφόπουλος], «Σελίδες Αυτοβιογραφίας. Τόμος Γ’:
Ταξίδια και Παρενθέσεις Α’», Αθήνα, (σ. 307), (Αυτοβιογραφία, Ταξιδιωτικό)
-1973:
Γ.Θ. Βαφόπουλος [Γιώργος Βαφόπουλος], «Σελίδες Αυτοβιογραφίας. Τόμος Δ’:
Ταξίδια και Παρενθέσεις Β’», Αθήνα, (σ. 439), (Αυτοβιογραφία, Ταξιδιωτικό)
1975:
Γιώργος Βαφόπουλος, (ως Λουκίλιος Γιουβενάλης) «Τα Νέα Σατιρικά Γυμνάσματα,
(1967-1974)», (σ. 62), (ποιητική συλλογή
– σατιρική ποίηση)
< σημείωση: Ο Γ.Θ. Βαφόπουλος εξέδωσε την
συγκεκριμένη ποιητική συλλογή υπό το ψευδώνυμον Λουκίλιος Γιουβενάλης. >
-1975:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Σελίδες Αυτοβιογραφίας», τόμος Δ΄, Ταξίδια και
Παρενθέσεις, Β’, Αθήνα, (σ. 440), (Αυτοβιογραφία / Ταξιδιωτικό)
<
δες επίσης και 1973.
σημείωση: Ο Γιώργος Βαφόπουλος θα εκδώσει και
πέμπτο τόμο της Αυτοβιογραφίας του από τις εκδ. Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη, αλλά
«ατυχώς» χωρίς χρονολογία έκδοσης
(χ.χ.ε.).
Ο πέμπτος τόμος έχει ως τίτλο: «Σελίδες
Αυτοβιογραφίας», τόμος Ε’ «Ύστερα από δεκαεπτά χρόνια» (σ. 372). >
1977:
Γ.Θ. Βαφόπουλος [Γιώργος Βαφόπουλος], «Τα Επιγενόμενα», Θεσσαλονίκη, (σ. 53), (ποιητική
συλλογή)
1978:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Τα Ποιήματα», Κέδρος, Αθήνα, (σ. 318), (συγκεντρωτική έκδοση)
-1980:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Το πνευματιτικό πρόσωπο της Θεσσαλονίκης» (Χρονικό)
-1980:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Το πνευματικό πρόσωπο της Θεσσαλονίκης», ανάτυπον, Ε.Μ.Σ.,
Θεσσαλονίκη, (σ. 67).
-1983:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Ποίηση και Ποιητές», Ρέκος, Θεσσαλονίκη, (σ. 284), (κριτικά μελετήματα)
1985:
Γιώργος Βαφόπουλος, «Το τέλος», Ιανός, Θεσσαλονίκη, (σ. 53), (Ποιήματα)
-1988:
Γιώργος Βαφόπουλος, «Θεατρικές σελίδες», (μελετήματα)
-1988:
Γιώργος Βαφόπουλος, [Γ.Θ. Βαφόπουλος], «Ο θρύλος του Μπάϊρον», Ροές, Αθήνα, (σ.
134), (μελετήματα)
1989:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Το βιολί της Αννίκας (και άλλα διηγήματα)», Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη,
(σ.108) (:Γιώργος [πατρώνυμο: Θώμος] Βαφόπουλος)
(Διηγήματα)
1990:
Γ.Θ. Βαφόπουλος, «Εσθήρ και Το ξύπνημα, (Θέατρο)», Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη,
(σ. 232), (θεατρικά) (έκδοση)
-1996:
Θεσσαλονίκη: θάνατος του Γιώργου Βαφόπουλου
(1903, Γευγελή-1996. Θεσσαλονίκη), Έλληνα
ποιητή.
< Ο ποιητής Γιώργος Βαφόπουλος γεννήθηκε το
1903 στη Γευγελή.
Εκτός από ποιητής ήταν και εξαιρετικά
σημαντική προσωπικότητα των Γραμμάτων στη Θεσσαλονίκη.
Υπέγραφε τα έργα του ως Γ.Θ. Βαφόπουλος
[Γιώργος Θώμος Βαφόπουλος].
Η πρώτη του ποιητική συλλογή «Τα ρόδα της
Μυρτάλης» (1931).
Ο Γιώργος Βαφόπουλος με την δεύτερη σύζυγό
του Ασπασία κληροδότησαν την περιουσία τους, και σε οικόπεδο που παραχώρησε ο
δήμος Θεσσαλονίκης, ανεγέρθηκε και ιδρύθηκε το «Βαφοπούλειο» Ίδρυμα, με πρώτιστη, όπως δήλωσε η ευεργέτιδα σύζυγός
του Ασπασία σε τηλεοπτική εκπομπή, έμφαση στις τρεις βιβλιοθήκες του ιδρύματος
κατά τα διεθνή (αγγλικά) πρότυπα.
Μάλιστα ο Γιώργος Βαφόπουλος αιτιολόγησε
αυτή την χειρονομία τους ως εξής: «Αφού η περιουσία τους προήλθε από το κοινωνικό
σύνολο, έτσι και αυτοί αισθάνθηκαν παρακινημένοι να την επιστρέψουν στο
κοινωνικό σύνολο με την μορφή αυτού του ιδρύματος.» >
ΕΛΕΥΘΕΡΟΓΡΑΦΟΣ
[ ανάρτηση 23 Σεπτεμβρίου 2023 :
Γιώργος
Βαφόπουλος
ενδεικτική εργογραφία
ΠΟΙΗΣΗ ]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου