Δ, Πατσόπουλος "Οι μονομάχοι της Ρώμης" απόσπασμα από το άρθρο του: "Θεάματα παρά τοις Ρωμαίοις" δημοσίευση 1879 ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΣΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

 

Δ. Πατσόπουλος

Οι μονομάχοι της Ρώμης

απόσπασμα από το άρθρο του  

« Θεάματα παρά τοις Ρωμαίοις »

δημοσίευση 1879

« εφημερίς των Φιλομαθών »

 

 

 

 

 

 

το απόσπασμα προέρχεται από το 2^ο μέρος του άρθρου

 

 

 

  Το πρώτον ετελούντο οι μονομαχίαι συνήθως επί της αγοράς.

  Επί των χρόνων του Καίσαρος κατεσκευάσθησαν αμφιθέατρα ξύλινα διατηρούμενα μόνον εφ’ όσον διήρκουν και οι εν αυτοίς τελούμενοι αγώνες.

  Το δε κατά συμβουλήν του Αυγούστου εν τω πεδίω του Άρεως υπό του Στατιλίου Ταύρου ανεγερθέν πρώτον λίθινον θέατρον κατεστράφη δια του εμπρησμού του Νέρωνος, μεθ’ ο Ουεσπασιανός ανήγειρε το μέγα του Φλαβίου αμφιθέατρον, όπερ πιθανώτατα δια το μέγεθος αυτού επεκλήθη Κολοσσιαίον, και όπερ εχρησίμευεν έκτοτε δια τας παραστάσεις των μονομάχων.

 

   Οι μονομάχοι ήσαν δούλοι το πρώτον και αιχμάλωτοι, είτα δε και επί σοβαροίς εγκλήμασι καταδεδικασμένοι κακούργοι, οίον κλοπή, φόνω, εμπρησμώ, ληστεία, αρπαγή, απάτη. Εάν ο αριθμός των μονομάχων δεν ήτο επαρκής, κατεδικάζοντο εις την τάξιν αυτών και άνθρωποι ελαφροτέρων ή και πλαστών ενίοτε εγκλημάτων. Η τοιαύτη όμως καταδίκη τούτων δεν συνεπήγεν αναγκαίως τον θάνατον, ως παρά τοις επί σοβαροίς εγκλήμασι καταδεδικασμένοις, αλλ’ όστις διέπρεπε κατά τους αγώνας, ηδύνατο μετά τρία έτη ν’ απαλλαγή της υποχρεώσεως του να κατέρχηται εις την παλαίστραν.

 

   Και ελεύθεροι δε Ρωμαίοι, οίτινες εκ του ακολάστου αυτών βίου είχαν κατασπαθήσει ολόκληρον την περιουσίαν των και διετέλεουν διά τούτο εν απελπιστική θέσει, δεν ησχύνοντο να πωλώσι τα εαυτών σώματα εις τα σχολεία των μονομάχων.

  Έτεροι δε πάλιν, επίσης ελεύθεροι, ουχί σπανίως παρωρμώντο προς τους αιματηρούς τούτους αγώνας, οι μεν υπό φυσικής τινος προς αυτούς κλίσεως, οι δε και οι υπό των εξαιρετικών διακρίσεων και αμοιβών, ών απήλαυον οι μονομάχοι.

   Πλην τούτων σπουδαίως εκέντριζον την κλίσιν προς το επάγγελμα των μονομάχων και η απαστράπτουσα των μονομάχων ενδυμασία, και ο υπό του λαού θαυμασμός της ευψυχίας τινών εξ αυτών, αφ’ ού μάλιστα συν τω χρόνω προϊόντι επαισθητώς ηλαττούτο του επαγγέλματος τούτου η περιφρόνησις, και αφ’ ού άνδρες υψηλοτέρας περιωπής, δεν εδίσταζον να κατέρχωνται εις την παλαίστραν εκ ταπεινής κολακείας προς τους μονάρχας.

 

   Μη νομίση δε τις, ότι μόνον ίσως ο απλούς και αγροίκος της πρωτευούσης λαός, εύρισκεν εν τοις αγρίοις τούτοις θεάμασι διασκέδασιν και τέρψιν. Υπό της αυτής λύσσης κατείχοντο άπασαι αδιακρίτως αι τάξεις, απ’ αυτού του ανωτάτου άρχοντος μέχρι του ασημοτάτου πολίτου και δούλου, μή εξαιρουμένου ουδ’ αυτού του ωραίου φύλου. Είναι μάλιστα ιδιαιτέρας μνείας άξιον, ότι και αυταί αι Εστιάδες παρθένοι ησθάνοντο εν τοις περί ών ο λόγος θεάμασι τέρψιν.

 

  Προς ταις διακρίσεσι και αμοιβαίς ών απήλαυον οι μονομάχοι, ου μικρά ελογίζετο και η εις τινας εξ αυτών υπό των ζωγράφων και των κοσμηματογράφων απονεμομένη τιμή του να εικονίζωσι την μορφήν αυτών και τας ενδοξοτέρας του βίου των πράξεις.

 

   Ουκ ολίγαι κυρίαι, της αριστοκρατικής μάλιστας τάξεως, ουδόλως εδίσταζον να εκδηλώσι τον φλογερόν αυτών έρωτα προς τινας διακεκριμένους επί ευκινησία και επιτηδειότητι μονομάχους, και παρ’ άλλως δυσειδείς.   

   Ο Ιουβενάλιος διηγείται, ότι η σύζυγος ενός των γερουσιαστών δεν εδίστασε ν’ απέλθη εις την Αίγυπτον μετά τινος μονομάχου, μικροσώμου άλλως και γλαμυρού [: τσιμπλιάρη], λησμονήσασα προς χάριν αυτού τέκνα, σύζυγον και γονείς.

   Ανά τα στόματα του τότε ρωμαϊκού λαού εφέρετο δημοσία ο λόγος, ότι η αναιδής του Μάρκου Αυρηλίου σύζυγος Φαυστίνα, συνανεστρέφετο μετά μονομάχων, και ότι ο υιός αυτού Κόμμοδος, δια την προς τοιούτους αγώνας έκτακτον κλίσιν του, ήτο απόγονος μονομάχου;

   Ο πατήρ της εκκλησίας Τερτιλιανός αναφέρει ότι ουκ ολίγων ανηθίκων γυναικών η διαγωγή είχε καταστή σκανδαλώδης ένεκα των λυσσωδών προς τινας των μονομάχων σχέσεών των.

 

 

 

[ το πρωτότυπο σε πολυτονικό.

Εδώ ένα μικρό απόσπασμα από το εκτενές άρθρο ]

 

 

 

 

πηγή:

 

PDF File

 

Εφημερίς των φιλομαθών: φιλολογική, εκκλησιαστική και της δημοσ. εκπαιδεύσεως, Έτος ΚΖ' (Περίοδος Β'), αριθ.15 / 01/11/1879

 

 

© 2015 Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Digital representation of item and related metadata: © 2015 Library and Information Centre, Aristotle University of Thessaloniki, Greece   

 

    

 

 

ΕΛΕΥΘΕΡΟΓΡΑΦΟΣ

eleftherografos.blogspot.com

[ ανάρτηση 14 Αυγούστου 2023 :  ]

Δ. Πατσόπουλος

Οι μονομάχοι της Ρώμης

απόσπασμα από το άρθρο του

« Θεάματα παρά τοις Ρωμαίοις »

δημοσίευση 1879

« εφημερίς των Φιλομαθών » ]