Πλάτων Δρακούλης
άρθρο του Χ. Παπαντωνίου
Η Εικονογραφημένη 1929
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ
Ο κ. Πλάτων Ε. Δρακούλης εσημεώθη εις τον
ουρανόν της Νέας Ελλάδος ως πνευματικός «διάττων» μεγάλης διαδρομής και αίγλης.
Εάν ήθελέ τις να καθορίση δικαίως την θέσιν του ανδρός αυτού εν τή σειρά των
πνευματικών και ή δικών ηγητόρων του Γένους ημών, από ημισείας χιλιετηρίδος, αφότου
η πορφύρα του Μεσαιωνικού Ελληνισμού αντικατεστάθη από τον μαύρον μανδύαν της
δουλωσύνης, η οποία όμως εγένετο η αφετηρία της τρίτης 'Ελληνικής περιόδου εν τη
παγκοσμίω Ιστορία, — διά της δημιουργίας ενιαίας Εθνικής συνειδήσεως εν μέσω των
κοινών δοκιμασιών και παθημάτων, εκδηλωθείσης εν τη μεγάλη ελευθερωτική αποπείρα
του 1821 και ολονέν εξελισσομένης και συμπληρουμένης — θα εξωμοίωνεν αυτόν με
τον ΙΙλήθωνα τον Γεμιστόν και με τον Αδαμάντιον Κοραήν.
Ο Πλάτων Δρακούλης ανενέωσεν εν τω Ελληνισμώ
το έργον των δύο αυτών ανδρών, κατά το τέρμα του αιώνος, τον οποίον διήνυσεν εν
έλευθέρα πολιτική ζωή μία μερίς του Γένους ημών, υπό μεγαλειτέραν καί
γενικωτέραν κατεύθυνσιν. Μύστης των καθολικών εξελίξεων του Ευρωπαϊκού
πολιτισμού, απόστολος, αλλά και προφήτης, του Ανθρωπισμού, τον οποίον είχεν
εξυπηρετήσει, διά του καλάμου. διά του λόγου και διά της ενεργού αναμίξεως εις πάσαν
εξελικτικήν κίνησιν, εν Οξφόρδη και Λονδίνω — εις δύο αφετηρίας και επιστροφάς
του παγκοσμίου προοδευτικού ρεύματος —, διϋλισμένην προς τούτοις έχων την
σκέψιν και την ψυχήν αυτού εις την παρθένον και αιωνίως αναγεννητικήν
χαρακτήρων και φρονημάτων αρχαίαν Ελληνικήν πνευματικότητα, επεχείρησε να συνδέση,
διά των έργων και τη; διδασκαλίας αυτού, την νεωτέραν εξέλιξιν της φυλής ημών
προς την κοσμοϊστορικήν πορείαν της όλης ανθρωπότητος, ώστε να στηριχθή ο
πολιτισμός ημών επί καθολικών και οργανικών βάσεων. Και η επιτυχία της
προσπάθειας αυτής υπήρξεν αναμφισβήτητο;. δρομολογηθείσα υπό παντός πεφωτισμένου
και ενσυνειδήτου Έλληνος, με προφανείς και διαρκείς τας συνέπειας αυτής εν τη
χώρα ημών, από ενός
τετάρτου αιώνος και
πλέον. Αληθώς ανώτερα πνευματική καί ηθική κίνησις εν τώ νεωτέρω Ελληνισμώ, καθολικώς
εξελικτική και προοδευτική, αλλά καί εγκλείουσα παρθένον και αμιγές το
ανθρωπιστικόν και κοσμολογικόν στοιχείον
του αρχαίου Ελληνισμού,
δεν εσημειώθη εν ημίν, ειμή αφότου επεφάνη η συγγραφική, δημοσιογραφική και ανθρωπιστική
δράσις του Δρακούλη, διά του «Άρδην», τού «Φωτός εκ των ένδον», της περιπύστου «Ερεύνης»,
της «Βιονομίας», και πλείστων άλλων έργων αυτού, δια της ιδρύσεως του
«Συνδέσμου των εργατικών τάξεων της 'Ελλάδος», μνημειώδους και ιστορικής Οργανώσεως, αφετηρίας και πυρήνος πάσης μέχρι
του νυν προσπαθείας εν τω κύκλιο του εξανθρωπισμού και της λυτρώσεως από της αδικίας
και των δοκιμασιών του εργατικού κόσμου, και δι’ άλλων πολλαπλών και πολυμόρφων
επιδιώξεων αυτού.
Ετιμήθη εξαιρέτως, όσον και δικαιότατα, υπό πάντων
των διανοουμένων Ελλήνων, χωρίς να επιδιώξη ποτέ τιμάς και διακρίσεις, ο δε
Ελληνικός λαός τον διησθάνθη, όσον ούδένα άλλον πνευματικόν οδηγητήν αυτού, εκ
των συγχρόνων. Και ήδη. εβδομηκοντούτης, συνεχίζει αδίστακτος και σθεναρώς το ευγενές
έργον αυτού, κινούμενος διαρκώς χάριν αυτού αναμέσον των μεγάλων κέντρων της
Ευρώπης και της Αμερικής, εκεί όπου καταβάλλεται προσπάθεια προς γενικήν
βελτίωσιν των όρων της ανθρώπινης ζωής και εξευγένισιν της ανθρώπινης
διαθέσεως, ενισχυόμενος ηθικώς παρά πάντων των μεγάλων ανθρωπιστών του κόσμου,
οίτινες αποβλέπουσιν εις αυτόν ως προς υπέρτερον και μεγαλόπνευστον Έλληνα.
Αι ολίγαι αυταί λέξεις εγράφησαν απλώς διά την
απόδοσιν της στοιχειώδους ιστορικής αληθείας. Είχον την ευτυχίαν να γνωρίσω τον
κ. Δρακούλην κατά βάθος και να συγκαταλεχθώ μεταξύ των συνεργατών αυτού κατά τους
μεγάλους και εξυγιαντικούς αγώνας αυτού, και διά τούτο ενόμισα, ότι δεν ηδυνάμην
να θεωρηθώ εντελώς ξένος προς το έργον μιας απλής αποδόσεως της προσωπικότητος
και της δημιουργίας αυτού.
X. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
Η Εικονογραφημένη, δντής: Δήμος Βρατσάνος, Περίοδος
Β, Έτος ΙΖ΄, Αθήνα, αριθ. 199-200, Μάϊος-Ιούνιος 1929, σ. 52.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΓΡΑΦΟΣ
[ ανάρτηση 25 Ιανουαρίου 2025 :
Πλάτων Δρακούλης
άρθρο
του Χ. Παπαντωνίου
Η Εικονογραφημένη 1929
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου